Seminaria

Seminarium Pracowni Naukoznawstwa Instytutu Historii Nauki PAN .

„Naukoznawstwo: historia i współczesność”.

Komitet Naukoznawstwa współpracuje z kierowaną przez prof. Michała Kokowskiego Pracownią Naukoznawstwa Instytutu Historii Nauki PAN  i od lutego 2021 r. uczestniczy w organizowanych przez Pracownię seminariach naukoznawczych „Naukoznawstwo: historia i współczesność”. Na zaproszenie prof. Kokowskiego Komitet Naukoznawstwa dołączył do współorganizatorów, którymi są: Komisja Historii Nauki PAU oraz Komitet Historii Nauki i Techniki PAN. Prelegentem ostatniego przedwakacyjnego seminarium czerwcowego był prof. Piotr Hübner (wieloletni członek Komitetu Naukoznawstwa PAN, Komisji Historii Nauki PAU, Komisji Historii Nauki i Techniki PAN), profesor em. UMK  i wykładowca w Wyższej Szkole Bankowej w Toruniu. Prof. Hübner swoją karierę naukową rozpoczynał w Zakładzie Prakseologii i Naukoznawstwa PAN, w UMK  kierował Zakładem Socjologii Nauki, tworząc silny zespół socjologii wiedzy i historii nauki. Na czerwcowym seminarium prof. Hübner wygłosił wykład „Polskie naukoznawstwo po II wojnie światowej – walka o przetrwanie”. Wykład odsłonił wiele nieznanych faktów, które przedstawione w znakomitej narracji Prelegenta wywołał ożywioną dyskusję.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Cykliczne seminarium naukowe „Science Bridges”

Organizowane na UMK seminaria naukowe „Sccience Bridges” działają w ramach  Centrum Doskonałości „Interakcje – umysł, społeczeństwo, środowisko” (w skrócie IMSErt), kierowanego przez dr hab. Adama Kolę, prof. UMK. Współorganizatorem jest toruński oddział International Society of Knowledge Organisation (ISKO) oraz DARIAH-PL. Nazwa cyklu seminariów odzwierciedla już ich cel, jakim jest przekraczanie granic między dyscyplinami, a jak piszą organizatorzy „przekraczanie wszelkich  barier formalnych i mentalnych powstałych w wyniku podziałów dyscyplin” (https://sciencebridges.umk.pl).  Seminaria mają charakter interdyscyplinarny. Stwarzają możliwość dyskusji między specjalistami różnych dziedzin, dzieleniu się wynikami prowadzonych badań i szukaniu  rozwiązań dla stawianych problemów. Personalnie seminaria prowadzone są i organizowane przez wicedyrektora ds. naukowych Instytutu Badań Informacji i Komunikacji (IBIK), dr. Tomasza Komendziskiego oraz dr hab. Veslavę Osińską, prof. UMK, członkinię Komitetu Naukoznawstwa, będącą na UMK  koordynatorem ISKO. Obydwoje wymienieni badacze z Instytutu Badań Informacji i Komunikacji zajmują się wizualizacją metod wiedzy naukowej, aspektami poznawczymi wizualizacji. Veslava Osińska zajmuje się również uczeniem maszynowym i interakcją „człowiek-komputer”. Tomasz Komendziński zaś pracuje ponadto w zespołach Interdyscyplinarnego Centrum Nowoczesnych Technologii (ICNT) z informatykami, psychologami i neuronaukowcami.

Bardzo bogata była oferta tematyczna dotychczasowych seminariów. Seminaria mają interesujący interdyscyplinarny profil dla dzisiejszych badań naukoznawczych.

Ostatnie przedwakacyjne seminarium zamykał wykład Initial progress on the science of science, wygłoszony przez prof. Dashuna Wanga, dyrektora The Center for Science of Science and Innovation w Northwestern University, Illinois. Prof. Dashun  Wang  w interesujący sposób zestawiał kariery rozwijane w trzech dziedzinach: artystycznej (jak malarzy, muzyków), kulturalnej (jak np. reżyserów filmowych) i naukowej (z najliczniejszą spośród wymienionych społecznością badaczy). Ukazywał mechanizmy rozwoju karier i ich złożone różnorodne determinanty. Stawiał przy tym wiele pytań, prowokując słuchaczy do polemicznej dyskusji, jak choćby w pytaniu „czy jest tak, że naukę rozwijają wielkie międzynarodowe sieci, a jej rozwój spowalniają czy nawet wstrzymują małe, lokalne zespoły?” Ale i sam Prelegent, dysponując bogatym materiałem wizualizacyjnym zakończył konkluzywnym stwierdzeniem, iż  w dobrze prosperującej ekologii nauki i technologii istotne są nie tylko te wielkie sieci międzynarodowe, działające w wielozespołowych systemach, ale i małe grupy badawcze. Wykład Wanga poruszał wiele też innych ważnych i dyskutowanych dziś problemów, jak m.in. problem ewaluacji badań i ich wyników prezentowanych w publikacjach (co z kolei wymagało odniesień do problemu IF oraz cytowań, a szerzej – dyskusji nad kryteriami oceny). Seminarium online zaledwie dotknęło tej bogatej aktualnej problematyki, budzącej wiele kontrowersji,  nie tylko z perspektywy  reform nauki w Polsce. Wang odsyłał do swoich badań i publikacji, z którymi warto zapoznać się, by były także dalszym przedmiotem dyskusji naukoznawczych.

http://www.kellog.northwestern.edu/faculty/directory/wang_dashun.aspx

(opr. U. Żegleń)

Zob. też teksty naukoznawcze na niniejszej stronie.